Historia Zespołu Szkół Zawodowych Nr 4, mieszczącego się obecnie przy ulicy Czaplinieckiej 98, sięga roku 1960. 1 września 1960 r. powstała Zasadnicza Szkoła Włókiennicza dla pracujących przy BZPB i mieściła się w SP Nr 2 w Bełchatowie przy ulicy Czyżewskiego (dawnej Świerczewskiego). Pierwszym dyrektorem szkoły, liczącej wówczas trzy klasy, był pan Józef Grzegory.
W roku szkolnym 1961/62 Zasadniczą Szkołę Włókienniczą przeniesiono do nowo wybudowanych bełchatowskich zakładów, mieszczących się przy ulicy Fabrycznej. Dyrektorem szkoły został pan Zenon Chyliński.
Od roku szkolnego 1962/63 siedziba szkoły znajdowała się przy ulicy Kościuszki, a stanowisko dyrektora piastował pan Janusz Duda, który pełnił tę funkcję do 1966 roku. W 1966 roku szkoła zmieniła siedzibę i mieściła się przy ulicy Targowej. Funkcję dyrektora objął pan Mieczysław Skrobek. Utworzona została wówczas dzienna Zasadnicza Szkoła Zawodowa. 1 września 1973 roku powstała Zasadnicza Szkoła Zawodowa Dokształcająca z siedzibą przy ulicy 19 stycznia 12. Dyrektorem szkoły został mgr Eugeniusz Niebrzydowski.
Rok szkolny 1974/75 rozpoczął się w nowo wyremontowanym budynku przy ulicy 19 Stycznia 12. Szkoła liczyła wtedy 13 oddziałów dziennych i 1 Zaocznego Technikum Włókienniczego dla Pracujących (filia Technikum Włókienniczego w Pabianicach), którego kierownikiem była mgr Kazimiera Skawińska pełniąca wówczas funkcję społecznego zastępcy dyrektora szkoły. Pracowało w niej grono 5 etatowych nauczycieli: Eugeniusz Niebrzydowski, Salwina Maciejewska, Kazimiera Skawińska, Teresa Frączkowska, Zdzisław Dziedziczak, powiększone od 1974 roku o trzy osoby: Zofię Furmanek, Krystynę Stępczyńską i Mirosławę Grzywacz. W tym samym roku zostało utworzone Średnie Studium Zawodowe. 1 września 1975 roku do siedziby Zasadniczej Szkoły Zawodowej Dokształcającej zostały przeniesione trzy klasy Liceum Ekonomicznego, które mieściły się w Liceum Ogólnokształcącym w Bełchatowie jako filia Liceum Ekonomicznego w Piotrkowie Trybunalskim. W roku tym na stanowisko zastępcy dyrektora powołany został mgr Zdzisław Dziedziczak. Pełnił tę funkcję do momentu przejścia na emeryturę.
Dnia 1 września 1976 roku powołany został przez Kuratorium Oświaty i Wychowania w Piotrkowie Trybunalskim Zespół Szkół Zawodowych Nr 1 w Bełchatowie przy ulicy 19 Stycznia 12. W skład Zespołu Szkół Zawodowych wchodziły: Liceum Ekonomiczne, Średnie Studium Zawodowe o kierunku włókienniczym i mechanicznym, Zasadnicza Szkoła Zawodowa Dokształcająca, Technikum Włókiennicze dla Pracujących. Pierwsza matura w Liceum Ekonomicznym odbyła się w 1977 roku. Zdawało ją 27 osób. W Zaocznym Technikum Włókienniczym w rok później do matury przystąpiło 26 osób.
10 września 1979 roku w ZSZ Nr 1 powstała w porozumieniu z Bełchatowskimi Zakładami Przemysłu Bawełnianego żeńska orkiestra Szałamaistek. Szkoła dokonała zakupu instrumentów, a BZPB ubrały dziewczęta w jednolite barwne mundury. W momencie powstania orkiestra liczyła 73 osoby, a ich opiekunem został mgr Zbigniew Skawiński. Szałamaistki uczestniczyły we wszystkich imprezach szkolnych oraz reprezentowały ZSZ Nr 1w uroczystościach na terenie miasta. Orkiestra brała udział w wielu ważnych imprezach i spotkaniach w całym kraju. Uczestniczyła w uroczystej Mszy Świętej odprawianej przez Ojca Świętego Jana Pawła II w Łodzi 13 czerwca 1987 roku. Zespół Szałamaistek zakończył swą działalność w 1989 roku.
13 października 1983 r. Zespołowi Szkół Zawodowych Nr 1 nadane zostało imię Romualda Traugutta wraz ze sztandarem w dowód uznania dla osiągnięć dydaktycznych i wychowawczych szkoły. Pierwszego września 1988 roku otwarte zostało 3-letnie Zaoczne Liceum Ekonomiczne na podbudowie zasadniczej szkoły zawodowej o kierunku sprzedawca. Od 1984 do 1990 roku funkcję dyrektora szkoły sprawował mgr Stefan Kowalczyk.
We wrześniu 1990 roku stanowisko dyrektora szkoły objęła mgr Krystyna Stępczyńska. Zastępcami zostali: mgr Barbara Idzikowska i mgr Ewa Karkus. Szkoła liczyła 32 oddziały dzienne i 3 zaoczne. Placówka w dalszym ciągu się rozwijała. 1 września 1993 roku zostało powołane do życia Zaoczne 4-letnie Liceum Ekonomiczne dla Dorosłych na podbudowie szkoły podstawowej. W związku z coraz trudniejszymi warunkami nauki i pracy uczniów oraz nauczycieli, dyrekcja szkoły rozpoczęła starania o pozyskanie nawego budynku. 1 września 1994 po raz ostatni zainaugurowano naukę w starych pomieszczeniach przy ulicy 19 Stycznia 12.
24 września 1994 roku szkoła została przeniesiona do nowego budynku, który mieści się przy ulicy Czaplinieckiej 98. 12 października 1994 nastąpiło uroczyste otwarcie nowej siedziby szkoły. W uroczystości wzięli udział przedstawiciele władz miasta, kuratorium, rodzice i księża. Społeczność szkolna z zadowoleniem przyjęła fakt zmiany trzech starych, zagrzybionych budynków na budynek wprawdzie nie nowy, bo zaadaptowany po byłym internacie, ale zapewniający godziwe warunki sanitarne oraz nauki i pracy.
W roku szkolnym 1995/96 naukę rozpoczęło 7 klas pierwszych Liceum Ekonomicznego i 10 klas Zasadniczej Szkoły Zawodowej. Łącznie szkoła liczyła 40 oddziałów dziennych i 9 zaocznych, tj. 1650 uczniów i około 400 słuchaczy. Obejmowała aż 6 typów szkół średnich: Liceum Ekonomiczne, Zasadniczą Szkołę Zawodową, cztero- i trzyletnie Zaoczne Liceum Ekonomiczne oraz Policealne Studium Administracyjne (dzienne) i Ekonomiczne (zaoczne). Po zmianie siedziby trzy kondygnacje nowego budynku zajmowała nasza szkoła, a dwie (parter i I piętro) Szkoła Podstawowa Nr 11. Dyrekcja rozpoczęła starania o poprawę warunków nauki i pracy.
W roku szkolnym 1996/97 powstała pierwsza klasa Technikum Hotelarskiego. Oprócz niej naukę rozpoczęło 9 klas Szkoły Zawodowej i 7 Liceum Ekonomicznego. W kolejnym roku szkolnym nasz zespół powiększył się o jeszcze jeden typ szkoły - Technikum Gastronomiczne. Łącznie ZSZ nr 1 liczył 60 oddziałów różnych typów szkół. Po raz pierwszy jedna z uczennic Liceum Ekonomicznego Ewa Stelmaszczyk - otrzymała Stypendium Prezesa Rady Ministrów. Dużym osiągnięciem naszej stypendystki i jej opiekuna - mgr Małgorzaty Stachery - było zajęcie piątego miejsca w etapie centralnym Olimpiady Wiedzy Ekonomicznej. Nasza uczennica nagrodę otrzymała z rąk ówczesnego Ministra Finansów Leszka Balcerowicza.
W roku szkolnym 1998/99 naukę rozpoczęło 7 klas Liceum Ekonomicznego, 2 klasy Technikum Hotelarskiego, 1 klasa Technikum Gastronomicznego i 9 klas zawodowych. Uczniowie klasy gastronomicznej bardzo aktywnie włączyli się w organizację uroczystości na terenie szkoły i miasta. Kolejny rok sprawił, że przybyło nam 600 uczniów i jedna dodatkowa klasa Technikum Gastronomicznego. Otworzono również Policealne Studium Zawodowe o profilu technik obsługi turystyki.
W kwietniu 2000r. nasi uczniowie wraz z opiekunami po raz pierwszy wzięli udział w warsztatach ekologiczno-językowych w Niemczech zorganizowanych przez Unię Europejskich Federalistów. W roku szkolnym 2000/01 w naszym Zespole Szkół było 5 klas pierwszych LE, 2 TG, 1TG po ZSZ, 2 TH, 6 ZSZ i 1 klasa Policealnego Studium Turystycznego. Pracę, podobnie jak w poprzednich latach, rozpoczęliśmy na 2 zmiany od 7.10 do 19.00.
We wrześniu uczniowie i nauczyciele wzięli udział w Międzynarodowych Targach Turystycznych TT Warsaw Tour + Travel 2000 pod Honorowym Patronatem Prezydenta A. Kwaśniewskiego. W styczniu odbyła się 25 jubileuszowa studniówka w Liceum Ekonomicznym i pierwsza studniówka w TG i TH. Szkoła zgłosiła swój udział w programie "Zielony Certyfikat" realizowanym przez Fundację Ośrodka Edukacji Ekologicznej w Warszawie pod patronatem MEN i Ministra Środowiska.
W pierwszym roku realizacji programu działaliśmy w obszarach:
1. Działania na rzecz środowiska lokalnego i społeczności szkolnej.
2. Propagowanie zdrowego stylu życia.
We wrześniu 2001r. mury naszej szkoły opuściła Szkoła Podstawowa Nr 11. Polepszyło to znacznie nasze warunki lokalowe i ułatwiło naukę i pracę. Od 1.10.2001 r. w ZSZ nr 1 zaczął swą działalność Szkolny Klub Europejski. W styczniu 2002 r. gościliśmy przedstawicieli miasta Taurogi na Litwie. Również w tym roku udało nam się zdobyć Zielony Certyfikat. 24 maja w Powsinie koło Warszawy odbyło się uroczyste wręczenie I stopnia Zielonego Certyfikatu. W roku szkolnym 2002/03 przybyła nam jeszcze jedna pani wicedyrektor mgr Renata Musiał. Od tegoż roku zgodnie z reformą oświaty nasza szkoła zmieniła nazwę na Zespół Szkół Ponadgimnazjalnych nr 4. Od września pierwsi uczniowie gimnazjów zaczęli naukę w nowo utworzonym Liceum Profilowanym i Ogólnokształcącym, które weszły w skład ZSP nr 4. Powstała również Zaoczna Policealna Szkoła Zawodowa dla Dorosłych o kierunku technik rachunkowości.
W kolejnym roku szkolnym 2003/04 pierwsze piętro naszego budynku zajął Zespół Szkół Ponadgimnazjalnych nr 5 (dawna Szkoła Rolnicza), która w następnym roku szkolnym poszerzyła nasz Zespół Szkół. Powiększyła się także kadra kierownicza. Wicedyrektorem została mgr Aleksandra Majka-Iwanowicz. W marcu 2004r. swoją działalność rozpoczęło Szkolne Centrum Informacji Zawodowej, a w listopadzie powstał amatorski zespół wokalno -instrumentalny. We wrześniu tegoż roku szkoła przystąpiła do dwuletniego projektu "Socrates Comenius", którego tematem jest "Moda w Europie od historii po awangardę".W ramach tego projektu uczniowie przygotowują fryzury i stroje charakterystyczne dla danej epoki i regionu, organizując pokazy mody w krajach, biorących udział w projekcie (Dania, Węgry, Austria, Niemcy, Polska). W 2004 roku nasi uczniowie wyjechali z pokazem na Węgry do miejscowości Nagykanizsa oraz do Austrii do miasta Hallein. We wrześniu 2005 r. gościliśmy delegację niemiecką i wspólnie wzięliśmy udział w pokazie w Katowicach (w ZSZ nr 1 im. gen. Ziętka) i sami zorganizowaliśmy pokaz, który odbył się w Bełchatowie. Od wielu lat tradycyjnie w naszej szkole odbywa się Wigilia. Wspólnie świętujemy Dzień Nauczyciela i obchodzimy Dni Patrona Szkoły Romualda Traugutta. Wiosną uroczyście przyjmujemy pierwszoklasistów w poczet uczniów szkoły. Od 2000r. uczniowie biorą udział w warsztatach międzynarodowych o różnej tematyce, które odbywają się w Niemczech, Austrii i Szwajcarii. Od 1995r. bierzemy czynny udział w akcji "Sprzątanie świata", a od 2000r. uczestniczymy w konkursie "Moja gmina jest czysta". Również w szkole odbywa się konkurs na ekologiczną klasę. Młodzież i nauczyciele chętnie włączają się do akcji honorowego krwiodawstwa. Organizujemy ponadto dni otwarte, aby zachęcić gimnazjalistów do wyboru naszej placówki i prezentujemy młodszym kolegom osiągnięcia i specyfikę szkoły. Duży nacisk kładziemy na bezpieczeństwo uczniów w szkole. W związku z tym zdobyliśmy w roku szkolnym 2004/05 Certyfikat Szkoły Bezpiecznej bez Przemocy i Narkotyków.
Placówka nasza, działająca obecnie jako Zespół Szkół Ponadgimnazjalnych nr 4 im. Romualda Traugutta, zaistniała 45 lat temu jako szkoła zawodowa, ale już 30 lat działa jako zespół, w skład którego wchodzą różne szkoły zawodowe i średnie.